استاندارد های لازم برای صادرات رب گوجه فرنگی

صادرات رب گوجه فرنگی به عنوان یکی از محصولات تبدیلی کشاورزی پرطرفدار، نیازمند رعایت استانداردها و مقررات دقیقی است که تضمینکننده کیفیت، ایمنی و سلامت محصول برای مصرفکنندگان در بازارهای جهانی باشد. عدم توجه به این استانداردها میتواند منجر به برگشت محموله، زیانهای مالی هنگفت و خدشهدار شدن اعتبار صادرکننده گردد. در این مقاله به بررسی جامع و کامل استانداردهای لازم برای صادرات رب گوجه فرنگی میپردازیم.
انواع استاندارد های صادرات رب گوجه فرنگی
این استانداردها به طور کلی به چند دسته اصلی تقسیم میشوند: استانداردهای کیفی محصول، استانداردهای بستهبندی و برچسبگذاری، استانداردهای بهداشتی و ایمنی مواد غذایی و در نهایت اسناد و گواهیهای مورد نیاز.
۱. استانداردهای کیفی رب گوجه فرنگی
مهمترین بخش در صادرات، کیفیت خود محصول است. این کیفیت بر اساس پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و حسی سنجیده میشود که در استانداردهای بینالمللی و ملی کشورهای هدف مشخص شدهاند.
الف) غلظت یا بریکس (Brix):
بریکس نشاندهنده میزان مواد جامد محلول در آب (عمدتاً قند) در محصول است و مهمترین شاخص غلظت رب محسوب میشود. رب گوجه فرنگی صادراتی معمولاً در بریکسهای زیر تولید و عرضه میگردد:
۲۸-۳۰٪: رایجترین نوع برای مصرف عمومی و تولید سس و کچاپ.
۳۰-۳۲٪: برای مواردی که نیاز به غلظت بیشتری است.
۳۶-۳۸٪: معروف به رب “کلد بریک” (Cold Break) یا “هات بریک” (Hot Break) که بیشتر برای مصارف صنعتی و تولید محصولاتی با ویسکوزیته بالا کاربرد دارد.
ب) رنگ:
رنگ رب گوجه فرنگی یکی از اولین فاکتورهای مصرفکننده است و باید قرمز روشن و شفاف باشد. برای سنجش رنگ از دستگاههای رنگسنج (Colorimeter) و مقیاس a/b استفاده میشود. عدد a/b باید مطابق با استاندارد کشور مقصد باشد، اما به طور معمول نسبت بالای ۲.۱ مطلوب تلقی میشود.

رب گوجه فرنگی بهترین کیفیت صادراتی
ج) ویسکوزیته (قوام):
قوام یا ویسکوزیته رب باید یکنواخت و مناسب باشد. این ویژگی با استفاده از روش “بوستویک” (Bostwick) اندازهگیری میشود و میزان آن بسته به نوع فرآیند تولید (کلد بریک یا هات بریک) و درخواست مشتری متفاوت است.
د) میزان pH:
میزان اسیدیته (pH) رب گوجه فرنگی برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسمها اهمیت حیاتی دارد. pH رب صادراتی باید در محدوده ۴.۱ تا ۴.۴ باشد تا ماندگاری محصول تضمین شود.
ه) میزان نمک:
میزان نمک اضافه شده به رب باید کاملاً مشخص و مطابق با الزامات کشور مقصد باشد. معمولاً برای ربهای اسپتیک صادراتی از نمک استفاده نمیشود، اما در ربهای بستهبندی مصرفکننده، میزان نمک حدود ۱.۵٪ است.
و) طعم و بو:
محصول نهایی باید طعم و بوی طبیعی گوجه فرنگی رسیده را داشته باشد و عاری از هرگونه طعم سوختگی، تلخی یا بوی نامطبوع باشد.

استاندارد های صادرات رب گوجه فرنگی
مطالعه نمایید —— >>> رب گوجه قوطی و شیشهای + مقایسه قیمت و خرید عمده
۲. استانداردهای بهداشتی و ایمنی مواد غذایی
این بخش شامل مجموعهای از الزامات برای کنترل فرآیند تولید و حصول اطمینان از سلامت محصول نهایی است.
الف) گواهینامههای بینالمللی:
داشتن گواهینامههای معتبر بینالمللی برای ورود به بازارهای جهانی، به ویژه اروپا و آمریکای شمالی، الزامی است. مهمترین این گواهینامهها عبارتند از:
HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points): سیستم تجزیه و تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی که یک رویکرد پیشگیرانه برای ایمنی مواد غذایی است.
ISO 22000: استاندارد جهانی مدیریت ایمنی مواد غذایی.
GMP (Good Manufacturing Practices): اصول بهینه تولید که شرایط و رویههای مناسب تولید را تشریح میکند.
BRC (British Retail Consortium): استاندارد جهانی برای ایمنی مواد غذایی که توسط خردهفروشان بریتانیایی تدوین شده است.
FDA (Food and Drug Administration): برای صادرات به ایالات متحده آمریکا، محصول و کارخانه تولیدکننده باید در این سازمان ثبت شده و از مقررات آن پیروی کنند.
ب) حدود مجاز آلایندهها:
محصول باید از نظر وجود آلایندههای مختلف مورد آزمایش قرار گیرد و مقادیر آنها از حدود مجاز تعیین شده توسط کشور مقصد تجاوز نکند. این آلایندهها شامل موارد زیر است:
فلزات سنگین: مانند سرب، کادمیوم و آرسنیک.
آفلاتوکسینها: به ویژه آفلاتوکسین M1 که در شیرههای گیاهی یافت میشود.
باقیمانده سموم و آفتکشها: محصول باید مطابق با فهرست سموم مجاز و حد مجاز باقیمانده (MRL) کشور واردکننده باشد.
ج) آزمونهای میکروبیولوژی:
رب گوجه فرنگی باید از نظر شاخصهای میکروبی مانند کپک، مخمر، باکتریهای هوازی و شمارش کلی میکروارگانیسمها مورد آزمایش قرار گیرد و با استانداردهای تعیین شده مطابقت داشته باشد.

فروش عمده رب گوجه اسپیتک
۳. استانداردهای بستهبندی و برچسبگذاری
بستهبندی مناسب علاوه بر حفظ کیفیت محصول، نقش مهمی در بازاریابی و ارائه اطلاعات به مصرفکننده دارد.
الف) نوع بستهبندی:
بشکههای اسپتیک (Aseptic Drums): رایجترین نوع بستهبندی برای صادرات فلهای (B2B)، بشکههای فلزی با کیسههای اسپتیک چندلایه در وزنهای حدود ۲۲۰ کیلوگرم است. این نوع بستهبندی ماندگاری محصول را بدون نیاز به مواد نگهدارنده افزایش میدهد.
قوطیهای فلزی (Cans): برای مصارف خردهفروشی (B2C)، از قوطیهای فلزی در اندازههای مختلف (از ۷۰ گرم تا ۵ کیلوگرم) استفاده میشود.
شیشههای جار (Glass Jars) و بستهبندیهای تتراپک (Tetra Pak): گزینههای دیگری برای بازارهای خاص هستند.
ب) برچسبگذاری (Labeling):
اطلاعات روی برچسب باید دقیق، خوانا و به زبان مورد نیاز کشور مقصد باشد. اطلاعات زیر معمولاً الزامی است:
نام محصول (مثلاً Tomato Paste 28-30% Brix)
وزن خالص و وزن آبکش شده (در صورت نیاز)
لیست مواد تشکیلدهنده (Ingredients) به ترتیب مقدار
نام و آدرس کامل تولیدکننده و صادرکننده
کشور مبدأ (Made in …)
تاریخ تولید و انقضا (Production & Expiry Date)
شماره بچ (Batch Number) یا کد تولید
شرایط نگهداری (مثلاً “در جای خشک و خنک نگهداری شود”)
اطلاعات تغذیهای (Nutrition Facts) بر اساس فرمت کشور مقصد
علائم و نشانهای استاندارد (مانند HACCP, ISO)
۴. اسناد و گواهیهای مورد نیاز برای ترخیص
برای انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا در کشور مقصد، ارائه مجموعهای از اسناد ضروری است:
فاکتور تجاری (Commercial Invoice): سند خرید و فروش بین صادرکننده و واردکننده.
لیست بستهبندی (Packing List): حاوی جزئیات محموله از جمله تعداد بستهها، وزن خالص و ناخالص.
گواهی مبدأ (Certificate of Origin): سندی که کشور سازنده کالا را تأیید میکند.
بارنامه (Bill of Lading or CMR): سند حمل کالا.
گواهی بهداشت و ایمنی (Health/Sanitary Certificate): این گواهی توسط مراجع ذیصلاح دولتی در کشور مبدأ صادر شده و سلامت محصول را تأیید میکند.
گواهی آنالیز محصول (Certificate of Analysis): گزارشی از آزمایشگاه معتبر که مشخصات کیفی و شیمیایی محصول (بریکس، رنگ، pH و غیره) را نشان میدهد.
گواهی بازرسی (Inspection Certificate): در صورت درخواست خریدار، این گواهی توسط شرکتهای بازرسی بینالمللی صادر میشود.
جدول خلاصه استانداردها
| پارامتر استاندارد | شرح و مقادیر معمول | اهمیت |
|---|---|---|
| بریکس (Brix) | غلظت مواد جامد محلول. معمولاً ۲۸-۳۰٪ یا ۳۶-۳۸٪ | اصلیترین شاخص غلظت و کیفیت |
| رنگ (a/b) | نسبت قرمزی به زردی. مقدار مطلوب: بالای ۲.۱ | جذابیت ظاهری و نشاندهنده کیفیت گوجه |
| ویسکوزیته (بوستویک) | قوام محصول. بین ۴ تا ۶ سانتیمتر در ۳۰ ثانیه (برای هات بریک) | مهم برای مصارف صنعتی و تولید سس |
| pH | میزان اسیدیته. محدوده مجاز: ۴.۱ تا ۴.۴ | کنترل رشد میکروبی و ماندگاری |
| گواهینامهها | HACCP, ISO 22000, FDA (برای آمریکا), BRC | الزامی برای ورود به بازارهای بینالمللی |
| بستهبندی | بشکههای اسپتیک (فله)، قوطی فلزی (خردهفروشی) | حفظ کیفیت، ماندگاری و سهولت حملونقل |
| برچسبگذاری | شامل نام محصول، تاریخ، کشور مبدأ، مواد تشکیلدهنده | اطلاعرسانی به مصرفکننده و الزامات قانونی |
صادرات موفق رب گوجه فرنگی بیش از هر چیز به درک دقیق و اجرای کامل استانداردهای کشور مقصد بستگی دارد. صادرکنندگان باید پیش از عقد قرارداد، کلیه الزامات کیفی، بهداشتی و قانونی بازار هدف را شناسایی کرده و محصول خود را بر اساس آن تولید و آمادهسازی نمایند. سرمایهگذاری برای دریافت گواهینامههای معتبر بینالمللی و انجام آزمایشهای دقیق، کلید ورود پایدار به بازارهای جهانی و رقابت با سایر تولیدکنندگان خواهد بود.
اگر قصد صادرات رب گوجه به کشور های دیگر دارید، می توانید با کارشناسان فروش کهن طعم تماس بگیرید و بهترین نمونه های رب گوجه با استاندارد های لازم صادراتی استعلام قیمت نمایید.