طبع انواع خرما چیست
طبع و مزاج انواع خرما چگونه است؟ در این مقاله از مجله کهن طعم به بررسی طبع و مزاج انواع خرما می پردازیم. با ما در این مقاله از دسته مقاله سلامتی همراه باشید.
طبع انواع خرما چیست: راهنمای کامل بر اساس طب سنتی
خرما، این میوه بهشتی که در قرآن و احادیث بارها به آن اشاره شده، نه تنها یک خوراکی لذیذ و پرانرژی است، بلکه از دیدگاه طب سنتی ایرانی، دارای خواص درمانی و ویژگیهای منحصر به فردی است. یکی از مهمترین این ویژگیها، «طبع» خرماست. درک طبع خرما به ما کمک میکند تا آن را به شیوهای متناسب با مزاج خود مصرف کرده و از حداکثر فواید آن بهرهمند شویم.
در این مقاله، به صورت جامع به بررسی طبع عمومی خرما و سپس طبع انواع رایج آن خواهیم پرداخت.
مفهوم طبع در طب سنتی
پیش از هر چیز، بهتر است مروری کوتاه بر مفهوم «طبع» یا «مزاج» داشته باشیم. در طب سنتی، تمام موجودات و خوراکیها دارای یکی از چهار کیفیت اصلی هستند: گرمی، سردی، تری و خشکی. ترکیب این کیفیتها، مزاجهای چهارگانه را میسازد:
1. گرم و تر (دموی)
2. گرم و خشک (صفراوی)
3. سرد و تر (بلغمی)
4. سرد و خشک (سوداوی)
مصرف هر ماده غذایی، طبع بدن را به سمت طبع خود متمایل میکند. به همین دلیل، شناخت طبع خوراکیها برای حفظ تعادل مزاج بدن ضروری است.
طبع و مزاج انواع خرما
طبع عمومی خرما: گرم و پرانرژی
به طور کلی، طبع خرما در طب سنتی «گرم» است. شیرینی زیاد، انرژیبخشی فوقالعاده و رشد آن در مناطق گرمسیری، همگی دلایلی هستند که حکمای طب سنتی طبع این میوه را گرم دانستهاند. اما میزان «تری» یا «خشکی» آن بسته به نوع خرما، میزان شیرینی و مرحله رسیدن آن متفاوت است.
خرمای تازه و رطب (تر): معمولاً طبعی گرم و تر دارند.
خرمای خشک و نیمهخشک: معمولاً طبعی گرم و خشک دارند.
مصلح خرما چیست؟
از آنجایی که طبع خرما گرم است، مصرف بیش از حد آن برای افراد گرممزاج (به خصوص صفراویها) میتواند منجر به جوش، خارش بدن، گلودرد یا سنگینی در کبد شود. برای تعادل بخشیدن به گرمی خرما، طب سنتی مصرف آن را به همراه «مصلحات» توصیه میکند. بهترین مصلحات برای خرما عبارتند از:
سرکه
آب انار ترش
سکنجبین
بادام درختی
کاهو و خیار
تاثیر مراحل رسیدن خرما بر طبع آن
طبع خرما در مراحل مختلف رشد خود تغییر میکند که شناخت آن بسیار جالب است:
1. خارک (خلال): این مرحله، میوه نارس خرماست که بافتی ترد و گس دارد و شیرینی آن کم است. طبع خارک در اکثر موارد سرد و خشک است و خاصیت قابض دارد.
2. رطب: مرحلهای است که خرما نیمهرسیده، نرم و آبدار میشود. در این مرحله، طبع خرما به گرم و تر تغییر میکند. رطب رطوبتبخش و ملین است.
3. خرما (تمر): این مرحله، خرمای کاملاً رسیده است که رطوبت خود را تا حدی از دست داده و قند آن متمرکز شده است. طبع آن بسته به نوع خرما گرم و تر یا گرم و خشک است.
خرمای کهن طعم برای سلامتی
جدول تفصیلی طبع انواع خرما
برای درک بهتر تفاوتها، در جدول زیر طبع چند نوع از معروفترین خرماهای ایران را به همراه توضیحات آوردهایم.
| نام خرما | طبع (مزاج) | ویژگیها و توضیحات |
|---|---|---|
| خرمای مضافتی | گرم و تر | بسیار مشهور، گوشتی، آبدار و نرم. رطوبت بالایی دارد و برای افراد با مزاج خشک و همچنین برای افزایش رطوبت بدن مناسب است. |
| خرمای پیارم | گرم و خشک | گرانترین خرمای ایران، نیمهخشک با پوست نازک چسبیده به گوشت. به دلیل خشکی بیشتر، گرمی آن غالبتر است و افراد گرممزاج باید در مصرف آن احتیاط کنند. |
| خرمای کبکاب | گرم و تر | شیرینی زیاد و شیره فراوان دارد. بافتی نرم و مرطوب دارد و از این رو طبع آن به تری متمایل است. انرژیزایی آن بسیار بالاست. |
| خرمای زاهدی (قصب) | گرم و خشک | خرمایی خشک یا نیمهخشک با رنگ زرد که قند کمتری نسبت به سایر خرماها دارد. به دلیل خشکی بالا، برای افراد بلغمی (سرد و تر) بسیار مناسب است. |
| خرمای استعمران (سایر) | گرم و خشک | خرمای نیمهخشک و یکی از اصلیترین ارقام صادراتی. به دلیل رطوبت پایین، طبع آن گرم و خشک محسوب میشود. |
| رطب عسلی (خاصویی) | گرم و تر | خرمایی ریز، بسیار شیرین و مرطوب. به دلیل رطوبت و شیره بالا، طبع آن گرم و بسیار تر است و یک ماده غذایی عالی برای تولید خون صالح (دم) در بدن است. |
| خرمای ربی | گرم و خشک | خرمایی نیمهخشک با ظاهری کشیده و رنگی تیره. شیرینی متعادلی دارد و به دلیل رطوبت کم، در دسته خرماهای گرم و خشک قرار میگیرد. |
چه کسانی باید در مصرف خرما احتیاط کنند؟
1. افراد با مزاج گرم و خشک (صفراویها): این افراد مستعد بروز علائمی مانند جوش، آکنه، خارش پوست، تلخی دهان و سردرد پس از مصرف زیاد خرما هستند. توصیه میشود خرما را به مقدار کم و حتماً با مصلحات آن (مانند خیار یا انار) میل کنند.
2. بیماران دیابتی: با وجود اینکه قند خرما طبیعی است، اما مقدار آن بالاست و میتواند قند خون را به سرعت افزایش دهد. این افراد باید با مشورت پزشک و به مقدار بسیار کنترلشده خرما مصرف کنند. خرمای زاهدی به دلیل قند پایینتر، ممکن است انتخاب بهتری برای این افراد باشد.
3. افراد دارای اضافه وزن: خرما کالری بالایی دارد و مصرف بیرویه آن میتواند منجر به چاقی شود.
خرما برای سلامتی
خرما یک گنجینه غذایی با طبعی عموماً گرم است که میتواند انرژیبخش، خونساز و تقویتکننده بدن، به ویژه برای افراد سردمزاج باشد. با این حال، نوع خرما (خشک یا تر بودن) و مرحله رسیدن آن (خارک، رطب یا خرما) بر میزان تری و خشکی طبع آن تأثیر مستقیم دارد.
با شناخت طبع بدن خود و طبع انواع مختلف خرما، میتوانید این میوه مغذی را به بهترین شکل در رژیم غذایی خود بگنجانید و از خواص بینظیر آن بهرهمند شوید. به یاد داشته باشید که کلید بهرهمندی از هر ماده غذایی، “تعادل” در مصرف آن است.
نظرات