طرز تهیه رب گوجه فرنگی خانگی به روش سنتی (صفر تا صد)

تهیه رب گوجه فرنگی خانگی به روش سنتی، یک فرآیند لذتبخش و نوستالژیک است که طعم و عطر واقعی گوجهفرنگی را به غذاهای شما هدیه میدهد. رب خانگی، عاری از هرگونه مواد افزودنی و نگهدارنده، با رنگی طبیعی و طعمی بینظیر، کیفیت آشپزی شما را دوچندان میکند. در این راهنمای جامع و کامل، شما را با تمام مراحل و فوتوفنهای تهیه یک رب گوجهفرنگی اصیل و خوشرنگ به روش سنتی آشنا میکنیم.
چرا رب گوجه فرنگی خانگی درست کنیم؟
سلامت و کیفیت: رب خانگی فاقد مواد نگهدارنده، رنگهای مصنوعی و افزودنیهای شیمیایی است. شما از سلامت و کیفیت گوجههای استفاده شده اطمینان کامل دارید.
طعم و عطر بینظیر: طعم و بوی رب خانگی به هیچ وجه با ربهای صنعتی قابل مقایسه نیست و اصالت خاصی به غذاهای شما میبخشد.
غلظت و رنگ دلخواه: شما میتوانید غلظت و رنگ رب را دقیقاً مطابق با سلیقه خودتان تنظیم کنید.
صرفه اقتصادی: به خصوص در فصل فراوانی گوجهفرنگی، تهیه رب در خانه میتواند از نظر اقتصادی نیز مقرونبهصرفه باشد.
انتخاب بهترین گوجه فرنگی برای رب
اولین و مهمترین قدم برای تهیه یک رب عالی، انتخاب گوجهفرنگی مناسب است. بهترین گوجه برای ربگیری، گوجههای دارای ویژگیهای زیر هستند:
کاملاً رسیده و قرمز: گوجههای قرمز و رسیده، رنگ و طعم بهتری به رب شما میدهند.
گوشتی و آبدار: گوجههای گوشتی و کمآب، رب غلیظتر و بیشتری به شما تحویل میدهند. گوجههای محلی و تخممرغی شکل (مانند رقمهای ریوگراند) گزینههای بسیار مناسبی هستند.
پوست نازک: گوجههایی با پوست نازک، تفاله کمتری دارند.
سالم و بدون لک: از انتخاب گوجههای لهشده، کپکزده یا لکهدار خودداری کنید، زیرا بر طعم و ماندگاری رب تأثیر منفی میگذارند.
مواد لازم و تجهیزات مورد نیاز
میزان مواد اولیه به مقدار ربی که میخواهید تهیه کنید بستگی دارد. به عنوان یک قاعده کلی، از هر ۵ کیلوگرم گوجهفرنگی، حدود ۱ کیلوگرم رب خالص به دست میآید.
| ماده اولیه | مقدار پیشنهادی | توضیحات |
|---|---|---|
| گوجه فرنگی | ۱۰ کیلوگرم | گوشتی، قرمز و کاملاً رسیده |
| نمک | ۱.۵ تا ۲ قاشق غذاخوری | به عنوان طعمدهنده و نگهدارنده طبیعی عمل میکند. (بهتر است از نمک دانه درشت استفاده شود) |
| روغن مایع | نصف فنجان (در انتهای پخت) | برای افزایش ماندگاری، خوشرنگ شدن و جلوگیری از یخ زدن در فریزر |
تجهیزات مورد نیاز:
قابلمه یا دیگ بزرگ (بهترین گزینه دیگ مسی است که به خوشرنگ شدن رب کمک میکند)
آبکش یا صافی با سوراخهای ریز
مخلوطکن، چرخ گوشت یا دستگاه آبگیری (اختیاری)
کفگیر یا قاشق چوبی بلند
ظروف شیشهای تمیز و خشک برای نگهداری

رب گوجه کهن طعم
مراحل تهیه رب گوجه فرنگی به روش سنتی (قدم به قدم)
مرحله اول: شستشو و آمادهسازی گوجهها
1. گوجهفرنگیها را با دقت بشویید و هرگونه آلودگی را از سطح آنها پاک کنید.
2. کلاهک سبز رنگ گوجهها را جدا کنید.
3. با یک چاقوی تیز، گوجهها را به دو یا چهار قسمت تقسیم کنید. این کار به فرآیند پخت و جدا شدن پوست کمک میکند.
مرحله دوم: پخت اولیه یا استراحت دادن گوجه (دو روش سنتی)
در روش سنتی دو راه برای جدا کردن پوست و دانههای گوجه وجود دارد:
روش پخت اولیه: گوجههای خرد شده را در یک قابلمه بزرگ بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. درب قابلمه را بگذارید تا گوجهها با حرارت نرم شده و آب بیندازند. حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان کافی است تا پوست گوجهها به راحتی از گوشت آن جدا شود. در این مدت گاهی آنها را هم بزنید تا ته نگیرد.
روش آفتاب یا استراحت: در این روش که بیشتر در گذشته مرسوم بوده، گوجههای خرد شده را در یک تشت بزرگ ریخته، مقداری نمک روی آنها میپاشند و برای یک تا دو روز در آفتاب قرار میدهند. آفتاب و نمک باعث میشود گوشت گوجه از پوست آن جدا شده و آب بیندازد. در این روش باید روی تشت را با یک توری بپوشانید تا از ورود حشرات جلوگیری شود.
مرحله سوم: صاف کردن و جدا کردن پوست و تخم گوجه
پس از اینکه گوجهها نرم شدند، نوبت به جدا کردن آب و گوشت خالص گوجه از پوست و تخم آن میرسد.
1. یک آبکش یا صافی با سوراخهای ریز را روی یک قابلمه یا تشت تمیز دیگر قرار دهید.
2. گوجههای پخته یا نرم شده را کمکم داخل صافی بریزید.
3. با دست تمیز یا پشت یک کفگیر، گوجهها را فشار دهید تا تمام آب و گوشت آن از صافی عبور کرده و فقط تفاله (پوست و تخم گوجه) در صافی باقی بماند.
4. این کار را با دقت انجام دهید. عبور نکردن تخم و پوست گوجه، یکی از رازهای جلوگیری از کپک زدن سریع رب است.
مرحله چهارم: پخت نهایی و غلیظ شدن رب
1. آب گوجه صاف شده را داخل دیگ یا قابلمه بزرگ بریزید و آن را روی حرارت زیاد قرار دهید تا به جوش آید.
2. پس از به جوش آمدن، حرارت را به متوسط کاهش دهید. از این مرحله به بعد، رب باید به آرامی بجوشد و آب اضافی آن تبخیر شود.
3. نکته مهم: در طول فرآیند پخت، درب قابلمه را نگذارید تا آب آن سریعتر تبخیر شود.
4. در ساعت اول پخت، هر نیم ساعت یک بار رب را هم بزنید. اما هرچه رب غلیظتر میشود، باید فاصله هم زدن را کمتر کنید تا ته نگیرد. ته گرفتن رب، طعم و بوی آن را به کلی خراب میکند.
5. زمانی که رب شروع به حباب زدن و پاشیدن به اطراف کرد، یعنی به مراحل پایانی غلظت نزدیک میشود. در این مرحله باید بسیار مراقب باشید و مدام آن را هم بزنید. حرارت را نیز میتوانید کمی کمتر کنید.
مرحله پنجم: اضافه کردن نمک و روغن
1. در حدود نیم ساعت پایانی پخت، زمانی که رب به غلظت مناسبی رسید، نمک را اضافه کرده و خوب هم بزنید. زود اضافه کردن نمک باعث تیره شدن رنگ رب میشود.
2. پس از اضافه کردن نمک، روغن مایع را نیز بیفزایید. اضافه کردن روغن به خوشرنگ شدن، افزایش ماندگاری و جلوگیری از فساد رب کمک شایانی میکند.
3. پس از افزودن روغن، اجازه دهید رب حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم بماند و سپس شعله را خاموش کنید.
چه زمانی رب به غلظت مناسب رسیده است؟
وقتی با کفگیر روی سطح رب خطی میکشید، خط ایجاد شده به سرعت پر نمیشود.
وقتی مقداری از رب را در قاشق میریزید و آن را کج میکنید، به سختی و به صورت یک تکه از قاشق جدا میشود.
رب شروع به پاشیدن ذرات غلیظ به اطراف میکند (در این مرحله مراقب سوختگی باشید).
مرحله ششم: خنک کردن و بستهبندی
1. پس از خاموش کردن شعله، اجازه دهید رب در دمای محیط کاملاً خنک شود. قرار دادن درب قابلمه در این مرحله باعث عرق کردن و کپک زدن رب میشود.
2. ظروف شیشهای که برای نگهداری رب در نظر گرفتهاید را از قبل به خوبی شسته و کاملاً خشک کنید. وجود حتی یک قطره آب میتواند باعث کپک زدن رب شود.
3. پس از خنک شدن کامل، رب را داخل شیشهها بریزید. روی سطح رب را با پشت قاشق صاف کنید.
4. برای اطمینان بیشتر، میتوانید یک لایه نازک روغن روی سطح رب در شیشه بریزید تا از نفوذ هوا جلوگیری شود.
5. درب شیشهها را محکم بسته و آنها را در یخچال یا یک مکان خنک و تاریک نگهداری کنید.
مطالعه نمایید ——>>> راز خوشرنگ شدن قرمه سبز با رب گوجه
نکات طلایی برای یک رب خانگی بینقص
جلوگیری از کپک زدن: مهمترین دلایل کپک زدن رب، غلظت کم (وجود آب اضافی)، عبور کردن پوست و تخم گوجه از صافی، و استفاده از ظروف یا قاشق خیس و آلوده است.
رنگ بهتر: استفاده از دیگ مسی و اضافه کردن روغن در انتهای پخت، به خوشرنگ شدن رب کمک میکند. همچنین پختن بیش از حد، رنگ رب را تیره و مایل به قهوهای میکند.
نگهداری طولانی مدت: برای نگهداری بیش از چند ماه، میتوانید رب را در بستههای کوچکتر تقسیم کرده و در فریزر قرار دهید. روغن موجود در رب از یخ زدن کامل و سنگی شدن آن جلوگیری میکند.
هم زدن مداوم: در مراحل پایانی پخت، هم زدن مداوم کلید اصلی جلوگیری از ته گرفتن و سوختن رب است.
ایمنی: هنگام پاشیدن رب در مراحل انتهایی پخت، بسیار مراقب دستان و صورت خود باشید زیرا سوختگی آن شدید است.
با دنبال کردن این راهنمای جامع از مجله کهن طعم، شما نیز میتوانید طعم اصیل و به یادماندنی رب گوجهفرنگی خانگی را به آشپزخانه خود بیاورید و از عطر و طعم بینظیر آن در غذاهایتان لذت ببرید.
